Η ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ
πίσωΑπό πού αρχίζω;
Η αντισύλληψη είναι πραγματικά σημαντική καθώς προλαμβάνει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Τα προφυλακτικά είναι η καλύτερη μέθοδος προστασίας από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ). Υπάρχουν διαφορετικές αντισυλληπτικές μέθοδοι που ταιριάζουν στις ανάγκες διαφορετικών ανθρώπων. Έτσι, είναι σωστό να εξετάζονται οι διάφορες επιλογές και να ενημερωθείς για την αποτελεσματικότητα, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε μεθόδου πριν αποφασίσεις. Όταν σκέφτεσαι να πάρεις αντισυλληπτικά μέτρα, υπάρχουν πολλές πληροφορίες που πρέπει να λάβεις υπόψη, αλλά με τόσες διαθέσιμες διαφορετικές επιλογές μπορείς να είσαι βέβαιος/η ότι θα βρεις μια μακροπρόθεσμη μέθοδο αντισύλληψης που να ταιριάζει στις δικές σου ανάγκες.
Η αντισύλληψη περιλαμβάνει 2 βασικές κατηγορίες:
Οι μέθοδοι φραγμού που εμποδίζουν το σπέρμα να περάσει μέσα στη μήτρα, όπου μπορεί να γονιμοποιήσει το ωάριο.
Οι ορμονικές μέθοδοι που προσωρινά αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας του αναπαραγωγικού συστήματος.
Υπάρχουν λιγότερο «εξελιγμένες» μέθοδοι αποφυγής της εγκυμοσύνης, όπως για παράδειγμα η διακεκομμένη συνουσία, είναι όμως πολύ λιγότερο αποτελεσματικές.
Έχε υπόψη σου ότι οι πληροφορίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών μεθόδων βασίζονται στην εφαρμογή της κάθε αντισυλληπτικής μεθόδου σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα των προϊόντων.
Άλλες μέθοδοι
Διακεκομμένη συνουσία
Αποτελεί μία από τις παλαιότερες μεθόδους αποφυγής της εγκυμοσύνης και επίσης μία από τις ελάχιστα αξιόπιστες μεθόδους. Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, ο άνδρας πρέπει να απομακρύνει το πέος του από τον κόλπο της γυναίκας πριν την εκσπερμάτιση. Ο στόχος είναι να μην μπει το σπέρμα στον κόλπο της γυναίκας.
Πόσο αποτελεσματική είναι;
Εφόσον η μέθοδος της διακεκομμένης συνουσίας χρησιμοποιηθεί σωστά, είναι 96% αποτελεσματική (40 στις 1000 γυναίκες θα μείνουν έγκυες σε διάστημα ενός έτους).1-2
Παρόλα αυτά, σε συνήθη χρήση, περίπου 270 γυναίκες στις 1.000 θα μείνουν έγκυες σε διάστημα ενός έτους.1-2
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;
Αποτελεί μια φυσική εναλλακτική λύση στις μεθόδους φραγμού και τις ορμονικές μεθόδους που βασίζεται στον φυσικό κύκλο ορμονών και γονιμότητας.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα;
Αυτή η μέθοδος απαιτεί μεγάλο αυτοέλεγχο από τον άνδρα και αποτυγχάνει συχνά επειδή ενίοτε απελευθερώνονται μικρές σταγόνες σπέρματος από το πέος μέσα στον κόλπο πριν ο άνδρας εκσπερματίσει.
Η διακεκομμένη συνουσία δεν προσφέρει προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις προφυλακτικό αν εσύ και ο σύντροφος σου δεν έχετε εξετασθεί για ΣΜΝ.
Φυσικές μέθοδοι
Αυτές οι μέθοδοι βασίζονται στην αναγνώριση των γόνιμων ημερών του κύκλου έτσι ώστε να παίρνεις περισσότερα μέτρα προφύλαξης ή και να αποφεύγεις τελείως τη σεξουαλική επαφή τις συγκεκριμένες ημέρες.
Υπάρχουν διάφορα πράγματα που μπορείς να κάνεις, αν και η καλύτερη μέθοδος είναι ο συνδυασμός τους. Μπορείς λοιπόν:
- Να καταγράφεις καθημερινά τη θερμοκρασία σώματός σου, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό θερμόμετρο γονιμότητας.
- Να αναζητάς τις αλλαγές στην υφή της τραχηλικής βλέννας γύρω από την είσοδο της μήτρας.
- Να υπολογίζεις πότε είναι πιο πιθανό να έχεις ωορρηξία, μετρώντας τις ημέρες από την τελευταία σου περίοδο (αυτό ισχύει μόνο αν η περίοδός σου είναι τακτική και όχι ακανόνιστη).
- Να αναζητάς άλλες ενδείξεις, όπως αλλαγή στη διάθεση σου, ευαισθησία/τάση στο στήθος, τα οποία είναι πιο πιθανό να παρουσιαστούν στο δεύτερο μισό του εμμηνορρυσιακού κύκλου (μετρώντας από την αρχή μιας περιόδου έως την αρχή της επόμενης).
Πόσο αποτελεσματικές είναι;
Εφόσον οι φυσικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται σωστά, είναι αποτελεσματικές 95% με 97% (50 με 90 γυναίκες στις 1000 θα μείνουν έγκυες σε διάστημα ενός έτους).1-2
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;
Είναι μια φυσική εναλλακτική αντισυλληπτική μέθοδος, αν δεν θέλεις να χρησιμοποιήσεις μεθόδους φραγμού και ορμονικές μεθόδους. Βασίζεται στο φυσικό κύκλο των ορμονών και της γονιμότητας.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα;
Για τη λήψη όλων των ανωτέρω μέτρων, απαιτείται ισχυρό κίνητρο και πειθαρχία. Είναι απαραίτητο να συμβουλευτείς τον/την γυναικολόγο ή το κέντρο οικογενειακού προγραμματισμού για το πώς θα τα εφαρμόσεις όλα αυτά. Οι φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης δεν μπορούν να λάβουν υπόψη τις διακυμάνσεις του κύκλου. Πολλοί παράγοντες της καθημερινής ζωής μπορεί να επηρεάσουν το ρυθμό του εμμηνορρυσιακού κύκλου, καθιστώντας αναξιόπιστες αυτές τις μεθόδους.
Αυτή η μέθοδος δεν προσφέρει προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις προφυλακτικό αν εσύ και ο σύντροφος σου δεν έχετε εξετασθεί για ΣΜΝ.
Στειροποίηση (Στείρωση)
Η στειροποίηση απευθύνεται στους ανθρώπους που έχουν αποφασίσει οριστικά ότι δεν θέλουν άλλα παιδιά, τώρα ή στο μέλλον. Θεωρείται μια μόνιμη μέθοδος αντισύλληψης και μη αναστρέψιμη (αν και υπάρχει περίπτωση να είναι αναστρέψιμη, αλλά απαιτεί μια πολύπλοκη επέμβαση που δεν είναι σίγουρο ότι θα πετύχει και θα αποκατασταθεί η γονιμότητα).
Ανδρική στειροποίηση – αγγειεκτομή σπερματικού πόρου (vasectomy)
Περιλαμβάνει μια σύντομη επέμβαση, η οποία διαρκεί 10-15 λεπτά και πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία. Τα σωληνάκια που μεταφέρουν το σπέρμα (σπερματικοί πόροι) κόβονται ή φράζονται - έτσι, ο άνδρας μπορεί ακόμα να εκσπερματίσει, αλλά δεν υπάρχουν σπερματοζωάρια. Μετά την επέμβαση, συνήθως απαιτούνται μερικοί μήνες για να εξαφανιστούν όλα τα σπερματοζωάρια από το σπέρμα, οπότε πρέπει να χρησιμοποιηθεί μια άλλη μέθοδος αντισύλληψης σε αυτό το μεσοδιάστημα. Έπειτα από 2 αρνητικές εξετάσεις σπέρματος, που λαμβάνονται με απόσταση 4 περίπου εβδομάδων, θεωρείται πλέον αποτελεσματική. Η ανδρική στειροποίηση δεν επηρεάζει τη σεξουαλική απόδοση του άνδρα ή την απόλαυση στο σεξ.
Πόσο αποτελεσματική είναι;
Η ανδρική στειροποίηση είναι 99,9% αποτελεσματική (1 γυναίκες στις 1000 θα μείνουν έγκυες σε διάστημα ενός έτους).1-2
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;
Η στειροποίηση είναι μια μόνιμη μέθοδος αντισύλληψης, επομένως δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί άλλη μέθοδος αντισύλληψης για την αποφυγή εγκυμοσύνης. Ωστόσο, πρέπει και σε αυτή την περίπτωση να χρησιμοποιούνται άλλες μέθοδοι (π.χ. προφυλακτικό) αν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα;
Δεδομένου ότι είναι μια μόνιμη μέθοδος, η στειροποίηση πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο από άνδρες που είτε δεν θέλουν να κάνουν παιδιά είτε έχουν ήδη αποκτήσει παιδιά και δεν θέλουν ν’ αποκτήσουν άλλα. Η στειροποίηση δεν προσφέρει καμία προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου του HIV/AIDS, επομένως είναι απαραίτητη και σε αυτή την περίπτωση μια μέθοδος φραγμού αν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης ΣΜΝ.
Γυναικεία στειροποίηση
Αποτελεί τη μοναδική μόνιμη μέθοδο αντισύλληψης για τις γυναίκες και αυτό πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη, αφού η μέθοδος αυτή είναι μη αναστρέψιμη. Πρέπει πρώτα να συμβουλευτείς τον γιατρό και να είσαι σίγουρη ότι δεν θα το μετανιώσεις αργότερα.
Η επέμβαση περιλαμβάνει τομή ή αποκλεισμό των σαλπίγγων έτσι ώστε το ωάριο να μην μπορεί να ταξιδέψει προς τη μήτρα για να συναντήσει το σπέρμα.
Η στειροποίηση μπορεί να γίνει με τοπική ή ολική αναισθησία. Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι 1 με 3 ημέρες.
Η στειροποίηση λειτουργεί άμεσα μετά την επέμβαση. Οι περίοδοι συνεχίζονται κανονικά, αλλά σε μερικές γυναίκες οι περίοδοι μπορεί να έχουν μεγαλύτερη ροή.
Πόσο αποτελεσματική είναι;
Η γυναικεία στειροποίηση είναι 99,5% αποτελεσματική (5 στις 1000 γυναίκες θα μείνουν έγκυες σε διάστημα ενός έτους).1-6
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;
Η στειροποίηση είναι μόνιμη, επομένως μόλις ολοκληρωθεί η επέμβαση δεν απαιτείται η χρήση καμίας άλλης μεθόδου αντισύλληψης για την αποφυγή εγκυμοσύνης. Εντούτοις, η στειροποίηση δεν προσφέρει προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα;
Αποτελεί τη μονιμότερη μέθοδο αντισύλληψης και δεν πρέπει να θεωρείται σαν πιθανή επιλογή αν έχεις οποιαδήποτε αμφιβολία ότι μπορεί αργότερα να θελήσεις να κάνεις παιδιά ή ν’ αποκτήσεις περισσότερα παιδιά, αν ήδη έχεις. Οι αναστρέψιμες επιλογές, όπως π.χ. το ενδομητρικό σπείραμα με ορμόνη (IUS), προσφέρουν παρόμοια ποσοστά αποτελεσματικότητας με τη στειροποίηση, χωρίς να χρειάζεται να υποβληθείς σε αυτή τη διαδικασία. Η στειροποίηση δεν προστατεύει από τα ΣΜΝ, επομένως πρέπει να χρησιμοποιείς μια μέθοδο φραγμού αν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης.
Επείγουσα Αντισύλληψη
Αν η σεξουαλική επαφή πραγματοποιήθηκε χωρίς προφύλαξη ή υποψιάζεσαι ότι η μέθοδος αντισύλληψης που χρησιμοποίησες έχει αποτύχει, μπορείς ακόμα να χρησιμοποιήσεις αντισύλληψη που θα εμποδίσει μια πιθανή εγκυμοσύνη. Η επείγουσα αντισύλληψη αποτελεί αποκλειστικά μια εφεδρική μέθοδο όταν κάτι πάει στραβά και όχι κάτι που χρησιμοποιείται τακτικά.
Το χάπι της επείγουσας αντισύλληψης (ή το «χάπι της επόμενης ημέρας» ή το «χάπι μετά την επαφή») πρέπει να ληφθεί το αργότερο 72-120 ώρες ή 3-5 ημέρες ανάλογα με το χάπι, μετά την ύποπτη σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, όσο νωρίτερα λαμβάνεται, τόσο μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έχει. Αν το «χάπι της επόμενης ημέρας» ληφθεί εντός 72-120 ωρών από μια σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, τότε μειώνει τον κίνδυνο εγκυμοσύνης κατά τουλάχιστον 75%.3
Το χάπι για την επείγουσα αντισύλληψη είναι μια περιπτωσιακή αντισυλληπτική μέθοδος και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσει τη χρήση οποιασδήποτε αντισυλληπτικής μεθόδου.
Εάν συμβεί εγκυμοσύνη μετά από χρήση του «χαπιού της επόμενης ημέρας» πρέπει να λάβεις υπόψη σου πως υπάρχει πιθανότητα για έκτοπη κύηση (κατάσταση κατά την οποία το έμβρυο αναπτύσσεται σε κάποιο σημείο εκτός της μήτρας). Μία προηγούμενη έκτοπη κύηση ή προηγούμενη λοίμωξη των σαλπίγγων αυξάνει τον κίνδυνο μίας νέας έκτοπης κύησης.
Ενημέρωσε αμέσως το γιατρό σου εάν έχεις ιστορικό έκτοπης κύησης και έχεις πάρει το «χάπι της επόμενης ημέρας».
Αυτή η μέθοδος δεν προσφέρει προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις προφυλακτικό αν εσύ και ο σύντροφος σου δεν έχετε εξετασθεί για ΣΜΝ.
Επίσης, κάποιοι γυναικολόγοι τοποθετούν το ενδομητρικό σπείραμα χαλκού (IUD) στη μήτρα εντός 5 ημερών μετά τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη. Το ενδομητρικό σπείραμα είναι μια μικρή πλαστική και χάλκινη συσκευή που τοποθετείται στη μήτρα της γυναίκας μόνο από εκπαιδευμένο γυναικολόγο.
Και σε αυτή την περίπτωση, λάβε υπόψη σου πως μία κύηση έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι έκτοπη, όταν υπάρχει μία τέτοια συσκευή τοποθετημένη, από το αν συμβεί χωρίς να υπάρχει τοποθετημένη ενδομήτρια αντισυλληπτική συσκευή. Γυναίκες με προηγούμενη έκτοπη κύηση, χειρουργική επέμβαση στην πυελική χώρα ή λοίμωξη της πυέλου έχουν υψηλότερο κίνδυνο έκτοπης κύησης.
Ερωτήσεις για: Επείγουσα Αντισύλληψη
Πόση ώρα μετά το σεξ χωρίς προφύλαξη μπορώ να πάρω το χάπι της επείγουσας αντισύλληψης;
Είναι ασφαλές να χρησιμοποιήσω το χάπι της επείγουσας αντισύλληψης πάνω από μία φορά το μήνα;
Μπορεί το χάπι της επείγουσας αντισύλληψης να προκαλέσει αποβολή;
Μπορώ να χρησιμοποιήσω το χάπι της επείγουσας αντισύλληψης μαζί με άλλη μορφή αντισύλληψης, π.χ. εάν έχω ξεχάσει να πάρω το αντισυλληπτικό χάπι;
- Trussell. J. Contraceptive efficacy. In Hatcher RA, Trussell J, Nelson AL, Cates W, Stewart FH, Kowal D. Contraceptive Technology: Nineteenth Revised Edition. New York NY: Ardent Media, 2007
- WHO Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use – 4th ed. © World Health Organization 2009
- Trussell. J. Contraceptive efficacy. In Hatcher RA, Trussell J, Stewart F, Cates W, Stewart GK, Kowal D, Guest F. Contraceptive technology; Seventeenth Revised Edition. New York NY: Irvington Publishers, 1998
- Trussell. J. Contraceptive efficacy. In Hatcher RA, Trussell J, Stewart F, Nelson A, Cates W, Guest F, Kowal D. Contraceptive technology; Eightteenth Revised Edition. New York NY: Ardent Media, 2004
- Guillebaud, J. Contraception: Your Questions Answered. Churchill Livingstone, 2004
- http://info.cancerresearchuk.org/cancerstats/types/breast/riskfactors
Μην ξεχνάς να συμβουλεύεσαι πάντα το γυναικολόγο σου
